Urlop 2021: wszystko, co powinieneś wiedzieć

Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego. Co musisz o nim wiedzieć i jak najlepiej zaplanować go w 2021 roku? Podpowiadamy.     

-Wiele osób martwi się, czy podczas pandemii może wykorzystać urlop. Nic dziwnego. Większość z nas pierwszy raz znalazła się w takiej sytuacji kryzysowej. Na szczęście z urlopu można skorzystać bez względu na to, czy pracuje się zdalnie, czy z siedziby biura. Wyjazdy również są możliwe, ważne jednak by aktualne informacje o restrykcjach związanych z wyjazdami za granicę sprawdzać na stronie gov.pl – mówi Marta Kamińska z Solutions.Rent. 

Urlop 2021: podstawy prawne

Pracujesz na umowę o pracę? Masz niezbywalne prawo do urlopu wypoczynkowego (na podstawie art. 152 Kodeksu pracy). Dobra wiadomość jest taka, że dostajesz za niego 100% wynagrodzenia. Wymiar Twojego urlopu dokładnie określa prawo. 

• 20 dni urlopu przysługuje pracownikowi, którego okres zatrudnienia wynosi mniej niż 10 lat.
• 26 dni urlopu przysługuje pracownikowi, którego okres zatrudnienia wynosi co najmniej 10 lat.

Nie martw się. Nie musisz przepracować 10 lat, żeby Twój wymiar urlopu był większy. Do okresu zatrudnienia wlicza się również okres nauki:

• szkoła zawodowa – 3 lata,
• szkoła średnia (ogólnokształcąca) – 4 lata,
• szkoła wyższa – 8 lat.

Ważne!

Okresy nauki nie sumują się! Jeśli ukończyłeś liceum, a potem wybrałeś się na studia, to przy wyliczaniu urlopu, pod uwagę bierze się korzystniejszy okres edukacji – w tym przypadku studia wyższe.

Wymiar urlopu

Według Kodeksu pracy, pracownikowi na jeden miesiąc kalendarzowy  przysługuje 1/12 urlopu (1,6 dnia w przypadku 20. dni, 2,2 dnia w przypadku 26. dni). Niepełny dzień zaokrągla się w górę, czyli na Twoją korzyść.

Najtrudniejszy do ustalenia jest urlop w pierwszej pracy lub po jej zmianie. Trzymaj się kilku prostych zasad.

1. Proporcjonalność urlopu stosuje się wyłącznie w pierwszym roku pracy pracownika. Z każdym kolejnym rokiem (nawet po zmianie pracodawcy), prawo do urlopu nabywasz na początku roku. Oczywiście możesz wykorzystać ten urlop od razu, ale czy na pewno będzie to dobrze widziane przez Twojego pracodawcę?
2.  Zmiana pracy podczas trwania roku oznacza podział dni urlopowych na dwóch pracodawców. U byłego pracodawcy przysługuje Ci urlop proporcjonalny do przepracowanych miesięcy. U nowego – masz tyle dni wolnego, ile zostało do wykorzystania po odliczeniu dni z poprzedniej umowy o pracę.
3. Urlop przy niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do etatu zatrudnienia (np. osobie pracującej na ¾ etatu, z okresem zatrudnienia 10 lat, przysługuje dokładnie 19,5 dni urlopu, co w zaokrągleniu oznacza 20 dni wolnych od pracy).

Czy pracodawca może odwołać urlop?

Urlop planujesz w oparciu o swoje terminy wakacji i (w większości firm) przy porozumieniu z szefem oraz osobami z zespołu. Zaplanowany wcześniej urlop możesz przesunąć. Wystarczy, że złożysz odpowiedni wniosek.

Zobacz też: 7 największych mitów o organizacji czasu pracy

Jeśli Twoja nieobecność spowoduje straty dla firmy, pracodawca może przesunąć Twój urlop, ale również go odwołać. Spokojnie, to zdarza się jedynie przy nieprzewidzianych sytuacjach. Jeśli nawet do nich dojdzie, przełożony ma obowiązek pokryć koszty związane z odwołaniem urlopu (np. koszty biletów na samolot, opłata za hotel).

Urlop na żądanie 2021

W ramach umowy o pracę przysługują Ci 4 dni urlopu na żądanie. Możesz je wykorzystać w dowolnym terminie, ale musisz to zgłosić pracodawcy w dniu wolnym, przed rozpoczęciem pracy. Urlop ten jest wliczony w podstawowy wymiar dni wolnych. Niewykorzystane dni urlopu na żądanie przechodzą na kolejny rok jako urlop wypoczynkowy.

Informacja o urlopie na żądanie znajdzie się w Twoim świadectwie pracy. Spokojnie, nikt nie będzie Cię za to oceniał. Adnotacja jest po to, aby przyszły pracodawca wiedział, ile dni urlopu na żądanie zostało do wykorzystania przez pracownika w ciągu roku.

Urlop bezpłatny 2021

Poza urlopem wypoczynkowym, przysługuje Ci prawo do skorzystania z urlopu bezpłatnego. Możesz go wykorzystać na dowolny cel – nawet na pracę u innego pracodawcy. Czas trwania takiego urlopu nie może przekraczać 3. miesięcy.

Urlop bezpłatny zgłaszasz składając odpowiedni wniosek u pracodawcy. Przełożony może się nie zgodzić na urlop, jeśli Twoja obecność w pracy jest konieczna.

Urlop okolicznościowy 2021

 Bierzesz ślub, a może właśnie urodziło Ci się dziecko? Kodeks pracy przewiduje specjalny typ urlopu na te okoliczności. Odpowiednio:

• dwa dni wolnego należą Ci się, jeśli bierzesz ślub, urodziło Ci się dziecko, zmarł Twój współmałżonek, dziecko lub rodzic.
• jeden dzień wolnego przysługuje Ci, jeśli Twoje dziecko bierze ślub lub zmarła Twoja siostra, brat, teść, teściowa, babcia lub dziadek.

Aby skorzystać z urlopu okolicznościowego, złóż odpowiedni wniosek, a po ważnym wydarzeniu, przedstaw pracodawcy dokument zaświadczający o nim np. akt ślubu, urodzenia, zgonu.

To może Cię zainteresować: 7 aplikacji, dzięki którym zbudujesz dobre nawyki

Niewykorzystany urlop 2021

Nie wykorzystałeś całej puli dni wolnych w danym roku kalendarzowym? Nie przejmuj się. Możesz to zrobić najpóźniej do 30. września następnego roku. Pamiętaj tylko, by na wniosku urlopowym zaznaczyć, za jaki rok bierzesz urlop.

Jeśli nie wykorzystałeś dni wolnych ze względu na rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę, przysługuje Ci ekwiwalent pieniężny. Jego wysokość oblicza się na podstawie współczynnika urlopowego, który zmienia się każdego roku (w 2021 roku współczynnik urlopowy wynosi 21).

Jak zaplanować urlop 2021?

Chcesz dobrze zaplanować urlop? Sprawdź listę świąt w 2021 roku. Ten kalendarz dni wolnych od pracy sprawi, że będziesz wiedział, kiedy najlepiej wziąć urlop, aby cieszyć się długim weekendem.

1 stycznia 2021 – Nowy Rok (piątek)

Już w pierwszym tygodniu 2021 roku czeka Cię długi weekend. Nowy Rok wypada w piątek – co znaczy, że możesz bez wyrzutów sumienia odpoczywać aż 3 dni.

6 stycznia 2021 – Święto Trzech Króli (środa)

Wystarczy, że weźmiesz dwa dni wolnego, a Twój urlop może trwać nawet 6 dni (od 1 stycznia do 6 stycznia lub od 6 stycznia do 10 stycznia). Chcesz więcej? Jeśli wykorzystasz 4 dni wolnego, Twój urlop może trwać aż 10 dni.

4 kwietnia 2021 – Wielkanoc (niedziela)

5 kwietnia 2021 – Poniedziałek Wielkanocny

Wielkanoc w 2021 roku wypada w pierwszy weekend kwietnia.  Aż 5 dni wolnego możesz zyskać, jeśli weźmiesz jeden lub dwa dni urlopu na początku miesiąca.

1 maja 2021 – Święto Pracy (sobota)

3 maja 2021 – Święto Konstytucji 3 Maja (poniedziałek)

Niestety, majówka w roku 2021 nie wypada w środku tygodnia, ale dobra wiadomość jest taka, że za święto, które jest w sobotę – masz prawo odebrać dzień wolny w pracy. Ważne jedynie, by był on w tym samym miesiącu.

3 czerwca 2021 – Boże Ciało (czwartek)

Boże Ciało, jak co roku wypada w czwartek, co znaczy, że jeden dzień urlopu przedłuży Twój weekend do 4. dni.

 15 sierpnia 2021 – Święto Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (niedziela)

W 2021 roku Święto Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny wypada w niedzielę. Niestety, nie przysługuje Ci za nie dodatkowy dzień wolny. Z długiego weekendu sierpniowego – nici.

 1 listopada 2021 – Wszystkich Świętych (poniedziałek)

Święto zmarłych w 2021 roku wypada w poniedziałek. Co sprawia, że ostatni weekend października będzie o jeden dzień dłuższy.

 11 listopada 2021 – Święto Niepodległości (czwartek)

Święto Niepodległości wypadające w czwartek sprawia, że jeden dodatkowy dzień urlopu sprawi, że będziesz mógł cieszyć się naprawdę długim weekendem. To aż 4 dni wolne od pracy.

25 grudnia 2021 – Boże Narodzenie (sobota)

26 grudnia 2021 – Boże Narodzenie (niedziela) 

Święta Bożego Narodzenia w 2021 roku wypadają w weekend. Niestety, długą zimową labę trzeba przełożyć na kolejne lata. Plus jest taki, że za święto przypadające w sobotę możesz odebrać w pracy dodatkowy dzień wolny. Jeśli Twój pracodawca nie ustali go z góry – możesz wybrać dowolny dzień przypadający w miesiącu danego święta.

Nie musisz znać całego Kodeksu pracy. Informację o wymiarze urlopu powinieneś dostać z kadr.  Jeśli pracujesz na umowę zlecenie, umowę o dzieło lub kontrakt – zasady urlopu ustalasz bezpośrednio ze swoim przełożonym. 

Jeśli szukasz bezpiecznego i komfortowego biura dla siebie i swoich pracowników, to kliknij tutaj i sprawdź ofertę Solutions.Rent.